Qız Qalası: Əfsanə, Tarix və Memarlıq Möcüzəsi
Qız Qalası — Bakının ən tanınmış və sirli abidələrindən biridir. Bu möhtəşəm qala, İçəri Şəhərdə yerləşir və yalnız memarlıq möcüzəsi deyil, həm də regionun minillik tarixinin və mədəniyyətinin simvoludur. Onun mürəkkəb tarixi, çoxsaylı mifləri və əfsanələri, eləcə də unikal memarlığı Qız Qalasını həm turistlər, həm də yerli sakinlər üçün cazibədar edən bir abidə edir.
Bu blogda biz sizə niyə Qız Qalasının yalnız bir abidə deyil, Bakı şəhərinin həqiqi simvolu olduğunu, onun sirli tarixinin arxasında nə olduğunu və nə kimi sirrləri saxladığını izah edəcəyik.
Qız Qalası: Tarix və Sirrlər
Qız Qalası, Bakının köhnə şəhəri — İçərişəhərdə yerləşən, hündürlüyü təxminən 29 metr olan dairəvi bir qalanın adıdır. Onun mənşəyi ilə bağlı bir neçə fərqli nəzəriyyə mövcuddur, lakin qalanın tikilməsi haqqında dəqiq məlumatlar hələ də sirr olaraq qalır.
Qala 12-ci əsrdə inşa edilib, ehtimal ki, Şirvanşahlar dövründə, amma onun tikilmə tarixi hələ də tarixçilər arasında mübahisə mövzusu olaraq qalır. Bəzi tədqiqatçılar bu qalayı şəhərin müdafiə divarlarının bir hissəsi hesab edir, digərləri isə onu elmi və astronomik müşahidələr üçün istifadə olunduğunu iddia edirlər, bəzi mütəxəssislər isə bunun dini və ya məbədlə əlaqəli bir tikili ola biləcəyini düşünürlər.
Qız Qalası haqqında əfsanələr və miflər
Qız qalası bir çox mif və əfsanələrlə əhatə olunub. Onlardan ən məşhurları isə faciəvi bir sevgi hekayəsi ilə bağlıdır.
Qız və onun sevgisi haqqında əfsanə : Bir əfsanəyə görə, qala sadə bir gəncə aşiq olan padşahın gözəl bir qız üçün tikilmişdir. O, sevgisinin əlaməti olaraq bu qalanı ucaltdı, amma təəssüf ki, onların sevgisi faciəvi şəkildə bitdi. Atasının ona sevdiyi adamla olmağı qadağan etməsindən sonra qız özünü qüllənin hündürlüyündən ataraq intihar edib. O vaxtdan bəri qala sevgi və qorxu simvoluna çevrilib.
Başqa bir mif versiyasına görə, Qız Qalası şəhəri düşmənlərdən qorumaq üçün inşa edilmiş bir mühafizə qülləsi olub. Bu əfsanə versiyasına görə, qüllə sarsılmazlıq və dözümlülük simvolu olmalı idi.
Memarlıq və tikinti xüsusiyyətləri
Qız Qalası unikal dairəvi formaya malikdir və 8 mərtəbədən ibarətdir. O, daşdan inşa edilib və öz hündürlüyünə baxmayaraq, çox kütləvi və möhtəşəm görünür. Qüllənin yuxarı mərtəbəsindən şəhərə, Xəzər dənizinə və Bakıya panoramik mənzərə açılır, bu da onu məşhur turistik yerə çevirir.
Memarlıq xüsusiyyətləri:
- Qalanın alt mərtəbələrində pəncərə yoxdur, bu isə ona sirr və keçilməzlik bəxş edir.
- Yuxarı mərtəbədə balkon yerləşir, oradan Bakı mənzərəsinin gözəlliyinə baxmaq mümkündür.
- Qalanın bəzi hissələri ornamentlər və İslam motivləri ilə bəzədilib, bu da onun müsəlman mədəniyyəti ilə əlaqəsini vurğulayır.
Bundan əlavə, qüllədə yeraltı otaqlar mövcuddur, hansı ki, ehtimal olunur ki, su və qida ehtiyatlarını saxlamaq və ya astronomik müşahidələr aparmaq üçün istifadə olunub.
Müasir mənası və Azərbaycanın mədəniyyətində rolu
Bugün Qız Qalası mühüm tarixi və mədəniyyət obyektinə çevrilib, dünyanın müxtəlif guşələrindən minlərlə turisti cəlb edir. O, Bakının tarixi hissəsi olan İçərişəhərin bir parçasıdır və bu ərazi UNESCO-nun Dünya İrs Siyahısına daxil edilib. Qala şəhərin və bütövlükdə Azərbaycanın simvoluna çevrilib.
Qalanın içində bir muzey yerləşir, burada regionun tarixi və arxeologiyası ilə bağlı müxtəlif eksponatlar nümayiş olunur. Burada qədim əşyalar, rəsmlər və həmçinin Bakının müxtəlif dövrlərdəki qədim mədəniyyəti və sakinlərinin həyatına həsr edilmiş ekspozisiyalar təqdim edilir.
Qala fotoşəkillərdə və incəsənətdə: Qız Qülləsi tez-tez rəsmlərdə, fotolarda və suvenirlərdə təsvir olunur, şəhərin simvoluna çevrilib. Çoxları bu tikilini Bakı və Azərbaycanın vizit kartası hesab edir.
Qız Qalasına necə getmək olar
Qız Qalası Bakının köhnə şəhəri olan İçərişəhərdə, Şirvanşahlar Sarayı, Köhnə Məscid və digər tarixi və mədəni obyektlərə yaxın mərkəzi bir yerdə yerləşir. Qalaya taksi, piyada və ya ictimai nəqliyyatla asanlıqla çatmaq mümkündür. Qüllə həmçinin köhnə şəhər üzrə geniş turistik marşrutun bir hissəsidir.
Qız Qalası yalnız bir memarlıq abidəsi deyil, eyni zamanda Azərbaycanın mədəni irsinin mühüm bir hissəsidir. O, şəhərin minillik tarixini, sirr və miflərlə dolu olan keçmişini təmsil edir. Onun daş divarlarında hər çat və hər bir memarlıq detayı Bakı şəhərinin, onun insanlarının və mədəniyyətinin tarixindən danışır. Qala yalnız turistləri deyil, eyni zamanda öz tarixi irsi ilə fəxr edən yerli sakinləri də cəlb edir.
Əgər bir gün Bakıda olsanız, mütləq Qız Qala ziyarət edin – bu yalnız tarixi bir yer deyil, eyni zamanda şəhərin simvoludur və sizdə unudulmaz təəssüratlar yaradacaq.